การลงยาเพิ่มคุณค่าให้ทอง

มนุษย์เราให้คุณค่าแก่ทองคำมาตั้งแต่ครั้งอดีตและนิยมซื้อทองมาตกแต่งตามร่างกาย เพราะความแวววาวและเหลืองอร่ามสะท้อนแสงเมื่อกระทบทำให้ทองคำดูสวยงามและมีคุณค่า ทองคำแท้แม้ผ่านการใช้งานและผ่านกาลเวลานานเท่าใดก็จะยังคงสีและประกายที่ไม่มีวันหม่นหรือซีด ทำให้ราคาทองในท้องตลาดแทบจะไม่แตกต่างกันเลย แต่การนำทองคำมาทำเป็นเครื่องประดับไม่เพียงแต่จะนิยมหลอม หล่อและตีทองให้เกิดลวดลายและรูปทรงต่างๆ เพียงเท่านั้น สีสันที่มีอยู่บนเนื้อทองก็ทำให้เกิดความแตกต่างสวยงามและแปลกตาด้วยเช่นกัน

การดีไซน์เครื่องประดับทองหรือที่เรียกกันโดยทั่วไปว่าทองรูปพรรณให้เกิดความสวยงามหลากหลาย มีทั้งการประดับตัวเรือนทองด้วยอัญมณีต่างๆ หลากหลายสีสัน เช่น โกเมน มรกต บุษราคัม ไพลิน นิล มุก เป็นต้น แต่อัญมณีที่นำมาประดับนั้นจะต้องประดับอยู่บนทองที่มีเนื้อค่อนข้างแข็ง มิฉะนั้นอัญมณีอาจจะหลุดร่วงลงจากเรือนทองที่เกาะเกี่ยวและฝังไว้ หรือทำให้รูปทรงเรืองทองบิดเบี้ยวเมื่อสวมใส่ไปนานวันเข้า เพราะความอ่อนของเนื้อทองซึ่งเป็นคุณสมบัติของทองบริสุทธิ์ ทำให้เรือนทองที่นำอัญมณีมาประดับต้องผสมกับแร่อื่น ๆ ให้มีความแข็งมากขึ้น การลงยา จึงเป็นทางเลือกอีกทางหนึ่งที่จะประดับและดีไซน์ให้ทองคำบริสุทธิ์มีสีสันที่แปลกตาโดยไม่ต้องหาอัญมณีใดมาประดับ ไม่ต้องห่วงกังวลว่าอัญมณีจะหลุดร่วงไปและยังคงคุณค่าของความเป็นทองไว้อย่างครบสมบูรณ์ซึ่งถึงแม้ว่าจะ ขายทองที่มีก็ยังได้ราคา

การลงยาเป็นเทคนิคในการทำเครื่องประดับทองที่มีมานานในครั้งโบราณ เพิ่มคุณค่าและความสวยงามให้ทองรูปพรรณได้อย่างงดงาม อีกทั้งยังเป็นการเพิ่มมูลค่าให้ ราคาทองเพิ่มขึ้นด้วย การลงยาทองคำไม่ได้มีเฉพาะในประเทศไทยเท่านั้น แต่มีความนิยมกันมาทั้งในประเทศ จีน เปอร์เซีย กรีก อียิป โรมันและเผยแพร่ความนิยมมายังประเทศไทย ผ่านทางการติดต่อค้าขายกันในสมัยกรุงศรีอยุธยา นอกจากการลงยาทองที่เป็นเครื่องประดับหรือทองรูปพรรณแล้ว ในช่วงหลังของสมัยอยุธยาและต้นสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ยังนิยมกรรมวิธีและศิลปะการลงยาใช้ตกแต่งภาชนะด้วย เป็นเครื่องใช้ราชูปโภคต่างๆ ของพระมหากษัตริย์และเครื่องใช้ของเจ้านายชั้นสูงในวัง สมัยรัชกาลที่ 1 นิยมการลงยาด้วยสีฟ้าซึ่งทำมาจากกรรมวิธีใช้แก้วสีมาหลอมรวมกับแร่ธาตุต่างๆ เกิดเป็นสีที่สวยงามเพิ่มคุณค่าให้ทองดูสวยขึ้น การลงยามีความนิยมสูงสุดมาจรดสมัยรัชกาลที่ 4 ทั้งข้างของเครื่องใช้ตลอดจนเครื่องประดับ แม้ถึงปัจจุบันการเลือกซื้อทองที่มีการลงยาก็ยังได้รูปแบบเครื่องประดับที่คลาสสิคและให้กลิ่นไอความโบราณที่ทรงคุณค่าอยู่เช่นกัน ซึ่งมีความแตกต่างจากการทองคำที่ดีไซน์แบบร่วมสมัย ซึ่งขึ้นอยู่กับความชอบและรสนิยมของแต่ละบุคคล